Thư viện tỉnh Bình Dương trong những năm qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả thiết thực trong việc đáp ứng nhu cầu đọc của người dân trong tỉnh, đặc biệt là nhu cầu đọc của giới nghiên cứu, học sinh, sinh viên... Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời kỳ mới, việc đổi mới phương thức hoạt động và nâng cao chất lượng thông tin phục vụ người đọc là vấn đề cấp bách đặt ra được thư viện tỉnh Bình Dương hướng tới. Trong đó, công tác tuyên truyền, giới thiệu sách hết sức cần thiết, vì đây là giải pháp tích cực nhằm thu hút bạn đọc đến thư viện. Việc thường xuyên thực hiện giới thiệu sách mới trên website, các video clip giới thiệu sách trên kênh youtube, facebook, trưng bày sách trên giá, tủ, các panô, biên soạn các bản thư mục, giới thiệu sách trên các phương tiện đại chúng, bản tin chuyên đề, thông tin điện tử, tổ chức các cuộc thi tuyên truyền về sách cho mọi đối tượng như: Đại sứ Văn hóa đọc, Giải thưởng Mỹ thuật thiếu nhi tỉnh Bình Dương, Tuyên truyền Sách, Giáo viên - Người truyền cảm hứng cho văn hóa đọc.

Thư viện BìnhDương với vốn sách hiện có trên 567.795 bản sách,17.587 bài trích địa chí, 186 bài luận văn - luận án, 620.734 tờ Báo - tạp chí, 7.039 đĩa băng từ, CD, DVD và 26.975 tài liệu điện tử. Nội dung tài liệu phong phú, gồm nhiều thể loại khác nhau, được xếp theo từng môn loại: Tâm lý, tôn giáo, kinh tế, ngọai ngữ, khoa học tự nhiên, nghệ thuật, lịch sử… có bảng hướng chỉ chỗ từ tổng quát đến chi tiết, trong từng môn được xếp theo thứ tự chữ cái tên sách, giúp bạn đọc thuận lợi trong việc tra cứu tài liệu dễ dàng. Thư viện tỉnh thực sự là một kho sách có nội dung tổng hợp đầy đủ mọi lĩnh vực tri thức.

Những năm gần đây, Thư viện đã giảm dần việc bổ sung các loại sách phổ thông và giải trí, tăng cường các loại sách có giá trị nghiên cứu tham khảo, đặc biệt là các tài liệu của địa phương có nội dung phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, nhằm mau chóng chuyển đổi tính chất của kho sách thư viện thành một kho sách có giá trị nghiên cứu khoa học. Cùng với hệ thống trang thiết bị hiện đại như cổng từ có chức năng báo động giúp kiểm sách ra vào trong kho, camera quan sát kho sách, ngoài ra còn có hệ thống tra cứu trực tuyến trên máy tính, với phần mềm thư viện điện tử tích hợp PSC zlis, giúp bạn đọc tra tìm sách nhanh chóng. Giúp thủ thư thực hiện lưu thông sách tiết kiệm thời gian, công tác quản lý tốt hơn, nắm bắt kịp thời nhu cầu của bạn đọc. Bạn đọc tiếp cận trực tiếp kho sách tự chọn chính xác nhu cầu học tập, nghiên cứu, giải trí. Và cũng từ đây số lượng bạn đọc đến ngày càng nhiều, với nhiều đối tượng khác nhau, vòng quay của sách ngày càng tăng. Phòng báo, tạp chí với trên 300 loại khác nhau, một số tên báo được đóng cuốn lưu giữ từ năm 1974 đến nay, đã đáp ứng nhu cầu bạn đọc gần xa.

Hàng năm, Thư viện tổ chức các hoạt động hè cho đối tượng thiếu nhi với nhiều hoạt động bổ ích như: Hội sách hè, trưng bày, triển lãm sách, tặng sách, tổ chức các trò chơi vui nhộn có quà tặng, rút thăm may mắn, mời chú hề tặng bóng nghệ thuật, tô tượng, tranh cát, heo đất, trang trí bìa sách của em, lật trang sách tìm từ khóa, sáng tạo phần kết cho tác phẩm, ai vẽ đẹp hơn, rung chuông vàng, đôi hài vạn dạm tìm sách, ô quan, nhảy sạp, banh chuyền đũa…; Các em được biểu diễn các tiết mục văn nghệ, kịch, rối theo sách. Hướng dẫn kỹ năng đọc sách hiệu quả, kể chuyện sách, giới thiệu sách, kỹ năng giao tiếp, ứng xử với mọi người, tự lập, phòng tránh bạo lực, xâm hại. Bên cạnh đó, Thư viện còn phối hợp các Trường học mầm non, Tiểu học, Trung tâm Anh ngữ tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa tại Thư viện tỉnh.

Với tinh thần “tất cả vì bạn đọc” các thủ thư luôn tận tình, hướng dẫn tìm tài liệu phù hợp với sở thích nhu cầu mà bạn đọc cần. Không chỉ làm nhiệm vụ nhận trả tài liệu, theo dõi lượt bạn đọc đến, lượt sách lưu hành mà còn nắm vững nội dung của kho sách, báo-tạp chí để tiện cho việc giới thiệu với bạn đọc. Ngoài ra thủ thư còn là người thủ kho làm nhiệm vụ sắp xếp gọn gàng, khoa học; thái độ phục vụ bạn đọc tận tình hoà nhã, giao tiếp đúng mực… Không những phục vụ tốt tại chỗ mà việc phục vụ mở rộng bên ngoài được Thư viện chú trọng là mảng hoạt động quan trọng nhằm nâng cao mức hưởng thụ văn hoá của nhân dân như: Tổ chức luân chuyển sách đến các cơ quan, tổ chức; với những chuyến xe tri thức đưa sách xuống các trường phục vụ các em học sinh tạo nên không khí đọc sách sôi động, chủ động truyền bá, cung cấp thông tin về nhiều lĩnh vực và phổ biến tới mọi đối tượng bạn đọc nhằm phát triển văn hóa đọc của tỉnh nhà.

Đặc biệt, từ cuối năm 2019, Thư viện tỉnh được nhận “Xe thư viện lưu động đa phương tiện” do Vụ Thư viện; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai thực hiện với sự tài trợ của Tập đoàn Vingroup đã mở ra một hình thức mới trong hoạt động phục vụ sách lưu động của Thư viện tỉnh Bình Dương nói riêng và một số địa phương được tài trợ xe nói chung.

Cùng với việc phục vụ sách là các buổi tuyên truyền và các trò chơi được nhận quà liên quan đến sách dành cho các em. Thư viện tỉnh đưa ra các nội dung tuyên truyền để các trường học và tổ chức lựa chọn phù hợp với đối tượng, lứa tuổi, ngày lễ, sự kiện như: Tết cổ truyền của dân tộc và những giá trị văn hóa truyền thống; phòng tránh xâm hại trẻ em; phòng, chống bạo lực học đường; phòng, chống ma túy học đường; an toàn giao thông và văn hóa giao thông; kỹ năng phòng, tránh tai nạn thương tích, đuối nước... Nội dung tuyên truyền trong các đợt phục vụ lưu động gắn liền với việc giới thiệu những quyển sách bổ ích đang có tại thư viện tỉnh, đồng thời đưa những kiến thức, kỹ năng cần thiết để hướng dẫn các em học sinh và bạn đọc.

Trong mỗi chuyên đề, Thư viện đều có tổ chức các hoạt động thực nghiệm như: Đưa ra các tranh, ảnh và diễn các tiểu phẩm ngắn để các em nhận diện, phân biệt các tình huống nguy hiểm mà mình gặp phải, từ đó có các phương án phòng tránh thích hợp. Điều hấp dẫn là giữa tuyên truyền viên và các em học sinh luôn có sự giao lưu qua lại bằng các câu hỏi và trả lời, kèm theo đó là những phần quà nhỏ cho những em trả lời đúng. Vì vậy, các buổi tuyên truyền không bị khô khan, nhàm chán mà luôn thu hút được sự chú ý của các em. Đặc biệt, được sự hỗ trợ của các chiến sĩ Trung tâm bồi dưỡng nghiệp vụ Công an tỉnh, tuyên truyền viên còn hướng dẫn các em các thao tác tự vệ, các kỹ năng thoát hiểm khi bị đối tượng xấu tấn công…

Với sự đổi mới trong công tác phục vụ sách lưu động, năm vừa qua, Thư viện tỉnh đã được các trường học trong toàn tỉnh rất quan tâm và chào đón. Hình ảnh thường thấy trong chương trình Thư viện lưu động là các em hớn hở và chăm chú lật từng trang sách trên tay , để thấy rằng dù trong thời đại bùng nổ mạnh mẽ công nghệ thông tin thì sách vẫn không hề mất đi giá trị văn hoá truyền thống lâu đời vốn có của nó. Đó là nguồn động viên quý báu cho những người làm công tác Thư viện luôn có động lực xây dựng và tổ chức hình thức phục vụ sách lưu động với phương trâm “Sách đi tìm người” sẽ góp phần hình thành thói quen đọc sách cho các em học sinh và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

Công tác phục vụ bạn đọc trong hay ngoài thư viện cũng là khâu kết nối quan trọng hàng đầu luôn được Thư viện tỉnh quan tâm, thủ thư là cầu nối kho sách với người đọc, quyết định sự thành công của hoạt đồng thư viện. Làm tốt công tác này Thư viện đã góp phần ngăn chặn, đẩy lùi những ảnh hưởng xấu của các tệ nạn xã hội; từng bước phát triển nguồn nhân lực, trí lực cho địa phương; phát huy hết vai trò tích cực của Thư viện trong việc cung cấp thông tin tri thức kịp thời, đầy đủ và phục vụ cho mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh, góp phần xứng đáng vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, văn hoá của tỉnh trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai./.

     Giản Hiền

(Phòng Phục vụ Bạn đọc và Mạng lưới Thư viện tỉnh Bình Dương)