NGÀNH VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH BÌNH DƯƠNG - 15 NĂM XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN (01/4/2008 - 01/4/2023)
15 năm qua, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Dương đã luôn phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, vừa phát huy truyền thống vẻ vang và những thành tựu đạt được, vừa khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, tận dụng tối đa những cơ hội, huy động được nguồn lực tổng hợp và nhất là nguồn lực từ niềm tin, sự đồng lòng, nhất trí, ý chí và khát vọng vươn lên của mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, các nghệ sĩ, diễn viên, huấn luyện viên, vận động viên để phục vụ sự nghiệp phát triển Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Thực hiện chủ trương của Chính phủ, ngày 14/3/2008 UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 735/QĐ-UBND về việc thành lập Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trên cơ sở hợp nhất Sở Văn hóa - Thông tin, Sở Thể dục Thể thao và tiếp nhận chức năng tổ chức, nhân sự làm công tác quản lý nhà nước về du lịch từ Sở Thương mại - Du lịch và chức năng tổ chức, nhân sự làm công tác gia đình từ Ủy ban Dân số Gia đình và Trẻ em tỉnh Bình Dương. Kể từ ngày 01/4/2008, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Dương chính thức đi vào hoạt động, đảm nhiệm chức năng quản lý nhà nước trên các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình. Kế thừa truyền thống, thành tựu vẻ vang của các thế hệ cha anh đã dày công tạo dựng, trong bối cảnh vừa có những thách thức, khó khăn, thuận lợi đan xen, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch luôn đảm bảo tính liên tục và tính kế thừa. Sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình xây dựng và phát triển của ngành là chức năng phục vụ các nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bình Dương. Công tác chỉ đạo, điều hành luôn bám sát nhiệm vụ trọng tâm của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao, chủ động sáng tạo, đề cao vai trò, trách nhiệm cá nhân, phát huy tính tập thể, giữ vững sự đoàn kết, nhất trí, kỷ cương, kỷ luật; bộ máy quản lý nhà nước của ngành tiếp tục được kiện toàn, nâng cao; các lĩnh vực hoạt động ngày càng gắn kết và phát huy vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.
Về sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực và hiệu quả, đến nay Ban Giám đốc Sở gồm có 04 đồng chí (01 Giám đốc, 03 Phó Giám đốc), có 6 phòng chuyên môn và 5 đơn vị sự nghiệp trực thuộc với 159 công chức, viên chức và người lao động. Về trình độ đào tạo chuyên môn, cụ thể: có 01 Tiến sĩ, 30 Thạc sĩ, 105 Đại học, 05 Cao đẳng, còn lại là Trung cấp. Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ cho công chức, viên chức của Ngành luôn được quan tâm, tổ chức thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác.
Công tác quản lý nhà nước luôn được chú trọng và triển khai đồng bộ trên từng lĩnh vực, trong đó tích cực tham mưu, đề xuất cấp thẩm quyền xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách nhằm tạo cơ sở để các lĩnh vực của Ngành phát triển đúng hướng, ngày càng gắn kết, phát huy vai trò với quá trình phát triển kinh tế - xã hội chung của Tỉnh. Công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số được chỉ đạo và tổ chức triển khai đạt hiệu quả, trong đó xác định và thực hiện theo phương châm lấy “Người dân và doanh nghiệp” là chủ thể để phục vụ. Đặc biệt năm 2022, Sở đã tổ chức ra mắt ứng dụng App Du lịch Bình Dương; tập trung ưu tiên chuyển đổi số về xây dựng chính quyền điện tử, thư viện, bảo tàng, di sản văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, thể thao; thực hiện thí điểm mô hình “Văn phòng không giấy”,…qua đó nhằm đáp ứng yêu cầu trong công tác quản lý nhà nước, tạo ra những tiện ích phục vụ người dân và doanh nghiệp. Qua kết quả chấm điểm Chỉ số CCHC cấp tỉnh các năm 2019, 2020 và 2021, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều nằm trong Top 3 của 18 Sở, ngành của Tỉnh và đã được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen.
Công tác tuyên truyền cổ động trực quan, hoạt động văn hóa văn nghệ chào mừng các ngày lễ, kỷ niệm lớn của đất nước và các sự kiện chính trị của tỉnh về cơ bản đáp ứng được yêu cầu về nội dung tư tưởng, chất lượng nghệ thuật. Hoạt động hợp tác, giao lưu văn hoá, thể thao và du lịch được mở rộng và tăng cường thông qua việc liên kết, phối hợp tổ chức nhiều sự kiện tiêu biểu như: Festival Gốm sứ Việt Nam - Bình Dương năm 2010, Lễ hội Lái Thiêu Mùa trái chín năm 2013, Festival Đờn ca tài tử quốc gia lần thứ II - Bình Dương năm 2017,… qua đó góp phần tuyên truyền, quảng bá hình ảnh vị thế, điểm đến của Bình Dương đối với bạn bè trong nước và quốc tế. Toàn tỉnh hiện có 01 Trung tâm Văn hoá cấp tỉnh, 09 Trung tâm Văn hóa, Thể thao cấp huyện, 56/91 xã, phường, thị trấn có Trung tâm Văn hóa Thể thao và Học tập cộng đồng. Bên cạnh đó, còn có 6 Rạp Chiếu phim, hơn 10 Nhà sách, trên 100 đội, nhóm, câu lạc bộ văn nghệ quần chúng thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hoá văn nghệ, chiếu phim phục vụ nhu cầu thưởng thức văn hoá tinh thần của các tầng lớp nhân dân.

Khai mạc Không gian Đờn ca tài tử và ẩm thực Nam Bộ trong chuỗi hoạt động
Festival Đờn ca tài tử quốc gia năm 2017
Mạng lưới thư viện công cộng phát triển nhanh và đồng bộ gồm 01 thư viện cấp tỉnh, 9 thư viện cấp huyện và nhiều phòng đọc, tủ sách cơ sở, thư viện tư nhân phục vụ nhu cầu văn hoá đọc của cộng đồng. Công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa đạt được nhiều kết quả quan trọng, tính đến nay toàn tỉnh có 65 di tích đã được xếp hạng (13 di tích cấp quốc gia, 52 di tích cấp tỉnh), có 03 bảo vật quốc gia và 05 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia được công nhận. Nhiều hoạt động tôn vinh, quảng bá, tri ân các bậc tiền nhân đã được tổ chức trang trọng, ý nghĩa và thiết thực gắn với kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 hằng năm, như: phối hợp tổ chức Lễ giỗ lần thứ 90 của Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc năm 2019 tại Chùa Hội Khánh; khai mạc trưng bày chuyên đề “Hình ảnh và hiện vật của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Nguyễn Minh Triết, giai đoạn 2006-2011” tại Bảo tàng tỉnh năm 2022. Bảo tàng, Nhà Truyền thống và các di tích trên địa bàn tỉnh hằng năm phục vụ khoảng 45.000 đến 50.000 lượt khách tham quan. Công tác nghiên cứu, sưu tầm tư liệu, hiện vật tiếp tục được triển khai nhằm cập nhật, bổ sung cho hồ sơ khoa học và phục vụ công tác trưng bày, triển lãm tại bảo tàng, các di tích, nhà truyền thống từ tỉnh cho đến các địa phương.
Thực hiện tốt vai trò là Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và công tác gia đình trong việc phối hợp triển khai các hoạt động của phong trào. Những giá trị văn hóa và chuẩn mực đạo đức truyền thống của dân tộc tiếp tục được giữ gìn và phát huy. Phong trào đã thực sự đóng vai trò chủ đạo trong việc xây dựng đời sống văn hóa và môi trường văn hóa ở từng cơ quan, đơn vị, trường học, địa bàn dân cư. Công tác quản lý và tổ chức lễ hội được thực hiện chặt chẽ, phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của nhân dân và du khách thập phương. Nhiều hoạt động xã hội, từ thiện đã được tổ chức nhằm góp phần phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp từ hoạt động lễ hội theo hướng văn minh, nghĩa tình.
Về lĩnh vực thể dục thể thao, việc mở rộng và đa dạng hóa các loại hình hoạt động thể dục thể thao cho mọi người đã được tổ chức lồng ghép với cuộc vận động thực hiện phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, “Ngày chạy Olympic vì sức khoẻ toàn dân”. Từ thực tiễn sinh động và qua các lần tổ chức Đại hội hội TDTT cấp tỉnh từ năm 2008 đến nay cho thấy, phong trào thể dục thể thao của tỉnh nhà ngày càng có sức lan toả mạnh mẽ trong từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học, thu hút sự tham gia hưởng ứng của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Thể thao thành tích cao liên tục đạt được nhiều thành tích tại các đấu trường quốc tế, quốc gia và cụm, khu vực với số lượng huy chương trung bình hàng năm giành được từ 500 đến 700 huy chương các loại. Đặc biệt trong 02 kỳ Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ 8/2018 và lần thứ 9/2022, Đoàn thể thao Bình Dương liên tiếp nằm trong Top 10 của 65 tỉnh, thành, ngành trong cả nước. Ngoài ra, Đoàn thể thao Bình Dương còn đóng góp cho đội tuyển quốc gia Việt Nam hàng 100 lượt vận động viên tham dự nhiều giải quốc tế, châu lục và khu vực đều đạt kết quả cao, trong đó riêng các kỳ SEA Games 29 năm 2017, SEA Games 30 năm 2019 và SEA Games 31 năm 2022, Đoàn thể thao Bình Dương đóng góp cho Đoàn thể thao Việt Nam 118 huy chương các loại. Những thành tích ấy đã góp phần đưa sự nghiệp thể dục thể thao của tỉnh nhà bước sang giai đoạn mới với nhiều nhân tố mới đã và đang được tiếp tục phát huy.

Khai mạc Đại hội Thể dục Thể thao tỉnh Bình Dương lần thứ V năm 2018

Khai mạc Đại hội Thể dục Thể thao tỉnh Bình Dương lần thứ VI năm 2022
Trong các lĩnh vực của Ngành, du lịch được xác định là ngành kinh tế quan trọng, đã và đang được quan tâm quy hoạch, đầu tư. Việc xây dựng hệ thống các sản phẩm du lịch đặc thù, đa dạng hoá các loại hình du lịch có chất lượng cao dựa trên cơ sở khai thác tiềm năng, lợi thế về tài nguyên du lịch cũng đang được tích cực triển khai, đặc biệt là các khu điểm du lịch, các khách sạn 3 đến 5 sao, các siêu thị, trung tâm mua sắm, nhà hàng, sân Golf đã được các doanh nghiệp đầu tư mới, nâng cấp và đi vào hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu ăn uống, mua sắm, vui chơi giải trí và nghỉ dưỡng của khách du lịch. Hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch được đẩy mạnh với nhiều điểm đến du lịch hấp dẫn, nhất là các loại hình du lịch sinh thái, du lịch văn hoá tâm linh của Bình Dương ngày càng được nhiều du khách biết đến thông qua việc tổ chức và tham gia các sự kiện văn hoá, du lịch. Mặc dù còn đứng trước những khó khăn, thách thức, nhất là trước sự tác động và ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 thời gian qua, song nhìn chung hoạt động kinh doanh du lịch đã có mức tăng trưởng khá với tổng lượt khách và tổng doanh thu tăng trung bình hàng năm từ 5 đến 10%, trong đó riêng năm 2022, ngành du lịch tỉnh Bình Dương ước phục vụ 1.800.000 lượt khách (đạt 120% kế hoạch năm, tăng 181,3% so với năm 2021); doanh thu du lịch ước đạt 1.400 tỷ đồng (đạt 117% so với kế hoạch năm, tăng 180% so với năm 2021).

Ký kết hợp tác phát triển du lịch giữa các doanh nghiệp du lịch tại Lễ kỷ niệm 60 năm
truyền thống ngành du lịch (09/7/1960 - 09/7/2020)
Từ những kết quả đạt được cùng tinh thần "Thi đua là yêu nước, yêu nước là phải thi đua", sự phối hợp chủ động, có trách nhiệm của Đảng ủy và Ban Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, công chức, viên chức, huấn luyện viên, vận động viên, người lao động toàn ngành đã tích cực hưởng ứng các phong trào, hăng say lao động, sáng tạo, nêu cao tinh thần đoàn kết, nhất trí để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Kết quả trong 15 năm qua (2008 - 2023), tập thể Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2014; Huân chương Lao động hạng Ba năm 2020 vì có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào “TDĐKXDĐSVH”; Cờ Thi đua của Chính phủ năm 2017; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng thưởng 11 Cờ thi đua xuất sắc trong Cụm thi đua các tỉnh Đông Nam Bộ; UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc Khối thi đua các cơ quan tham mưu quản lý nhà nước về Văn hóa - Xã hội năm 2011, 2017. Bên cạnh đó, đã có nhiều cá nhân, tập thể của Ngành vinh dự nhận được nhiều phần thưởng cao quý của các cấp như: Huân chương Lao động hạng Hai cho 02 cá nhân, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 15 cá nhân, 01 tập thể; Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch cho 110 tập thể, cá nhân; Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho 187 tập thể, cá nhân và rất nhiều Bằng khen chuyên ngành, chuyên đề của các cấp,… Đồng thời, hàng năm Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch còn thực hiện tốt chính sách thi đua, khen thưởng cho các tập thể, cá nhân đạt thành tích xuất sắc trong các hoạt động của Ngành, đặc biệt từ 2015 đến nay có 17 nghệ nhân trong lĩnh vực văn hoá phi vật thể của Bình Dương đã được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú”.
Tự hào với những kết quả đã đạt được, chung ý chí và niềm tin mãnh liệt rằng, càng trong khó khăn, thách thức thì những người làm công tác Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Gia đình lại càng thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, cùng chung sức đồng lòng, phát huy tinh thần cống hiến, khát vọng phát triển sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch lên tầm cao mới, đóng góp tích cực cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh vững bước xây dựng Bình Dương trở thành đô thị thông minh, văn minh và hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Tỉnh Đảng bộ lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra./.
Văn phòng Sở